Katarakt nedir? Belirtileri nelerdir?

Katarakt, göz bebeğinin arkasında yer alan göz merceğinin saydamlığını kaybetmesidir. Biyomikroskopik muayene ile bir göz hastalıkları uzmanı tarafından kolaycı tanı konabilir. Katarakt ancak çok ileri evrede dışarıdan fark edilebilecek bir beyazlık şeklinde kendini gösterir.

Katarakt belirtileri arasında sıklıkla bulanık görme, ışığın fazla ya da yetersiz olduğu durumlarda görmede zorluk, renklerde solukluk, kontrast kaybı, gözlerde yorgunluk, baş ağrısı, gece görüşünde azalma ve çift görme sayılabilir.

Katarakt neden gelişir?

Katarakt; kristalin lens adı verilen doğal merceğin su içeriğinin azalması ve su-protein dengesinin bozulmasına bağlı olarak yapısının bozulmasıyla meydana gelmektedir. Çoğunlukla merceğin tam merkezinde yer alan çekirdeğinde gelişmekle beraber diyabet gibi bazı sistemik hastalıklarda ise çekirdeğin çevresini saran kortekste meydana gelmektedir. Bu da her hastada kataraktın geliştiği yere bağlı olarak farklı semptomlara neden olmaktadır.

Katarakt gelişimi için risk faktörleri nelerdir?

Kataraktın nedenleri arasında en önemli risk faktörü yaştır. Yaşa bağlı kataraktlar en sık gördüğümüz katarakt tipini oluşturmaktadır. Ancak yenidoğan döneminde bile katarakt görülebilir. Yenidoğan döneminde görülen katarakta konjenital katarakt adı verilmektedir. Konjenital katarakt mutlaka erken dönemde tespit edilmeli ve gerekli durumlarda tedavi edilmelidir. Genç yaşlarda katarakt gelişimine sebep olabilecek diğer faktörler ise; kontrolsüz diyabet varlığı, göze alınan travmalar, farklı nedenlerle uzun süre kortizon içeren sistemik ilaçlar veya göz damlası kullanımıdır.

Kataraktın tedavisi nedir?

Kataraktın günümüzde tek tedavisi cerrahidir. Katarakt ameliyatında farklı yöntemler kullanılabilmekte olup dünyada ve ülkemizde en çok tercih edilen modern yöntem fakoemülsifikasyon yöntemidir. Fakoemülsifikasyon yöntemi yaklaşık 2mm’lik minik bir korneal kesiden kataraktın temizlenmesi ve yerine yapay mercek implante edilmesidir. Yapılan milimetrik kesiler çoğunlukla dikişsiz kapatılmaktadır. Bu yöntemin uygulanamadığı hastalarda, daha eski bir teknik olan ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu (EKKE) veya intrakapsüler katarakt ekstraksiyonu (İKKE) tercih edilebilmektedir.

Göz içi mercekler nelerdir?

Katarakt ameliyatı sırasında göz içine yerleştirilen mercekler tasarım olarak birbirinden farklı olabilmektedir. Mercek çeşitleri ana hatlarıyla üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar; tek odaklı olan monofokal mercekler, arttırılmış odak derinliğine sahip EDOF mercekler ve çok odaklı trifokal veya multifokal merceklerdir. EDOF ve trifokal mercekler halk arasında akıllı mercek olarak da bilinmektedir. Hastanın göz yapısı dikkate alınarak katarakt ameliyatıyla eş zamanlı olarak göz içine yerleştirilen akıllı mercekler sayesinde hastalar ameliyattan sonra gözlükten bağımsız hale de gelebilmektedir.

Katarakt ameliyatı sırasında ağrı olur mu?

Katarakt ameliyatı sıklıkla damla anestezisi ile yapılır. Hastalara ameliyat öncesinde anestezik damla damlatılarak hastanın ağrı hissetmesi önlenir. Aynı zamanda ameliyat sırasında damar yolundan verilen sedatif etkili ilaçlar sayesinde hastalar çok daha konforlu bir ameliyat geçirir.

Katarakt ameliyatı sonrasında nelere dikkat edilmelidir?

Katarakt ameliyatı sonrasında, operasyon uygulanan göz bandajlanmakta ve ilk gün gözün kapalı kalması istenmektedir. Hastalar hekim tarafından reçete edilen ilaçları mutlaka dikkatle kullanmalıdır. Kornea kesileri dikişsiz kapatıldığı için hastalar gözünü ovalamamalı ve yüzüstü yatmaktan kaçınmalıdır. 5-7 gün su ile temastan kaçınılmalı, gerekli durumlarda göz kapatılarak yıkanılmalıdır. Doktorunuz tarafından önerilen kontrol muayeneleri aksatılmamalıdır.